Sinds het aantreden van de Braziliaanse president Bolsonaro nemen de noodkreten van de bewoners van het Amazonegebied toe. Hoe gemakkelijk er over de hoeders van de Amazone wordt gebulldozerd, ondervond schrijfster Marita Coppes eind jaren negentig tijdens een reis door Ecuador.
Sinds het aantreden van de Braziliaanse president Bolsonaro nemen de noodkreten van de bewoners van het Amazonegebied toe. Bolsonaro noemt hen ‘mieren’ en vindt economische ontwikkeling belangrijker dan natuurbehoud.
Hoe makkelijk er over hoeders van het regenwoud heen gebulldozerd wordt, ondervond ik eind jaren negentig aan den lijve toen ik op reis in Ecuador een inheemse voorvechter van het regenwoud ontmoette. Mijn moeder stelde me voor aan ‘de stem van het regenwoud’ zoals hij zichzelf noemde. Hij kwam van een stam, de Shuar, die generaties lang in de uitlopers van het Amazonegebied woont.
Zij en hun buurtstammen leden al jaren onder de praktijken van oliemaatschappijen die olie oppompten in hun leefgebied en met lekkende oliepijpen het land vervuilden. Inheemse leiders die protesteerden werden vastgezet en moesten hun land verkopen om advocaatkosten te kunnen betalen.
Door de tralies
Een paar weken na de ontmoeting werd ook onze voorvechter opgepakt. Wij zochten hem op in de gevangenis van Puyo, een dorp aan de rand van het regenwoud. Daar troffen we hem aan, opgesloten in een te kleine cel tussen moordenaars en verkrachters. Door de tralies heen greep hij onze handen om ze het hele bezoekuur niet meer los te laten. Hij dreigde veroordeeld te worden omdat hij geen advocaatkosten kon betalen, dus hielpen we hem. Na zes weken juridische strijd lukte het ons om hem vrij te krijgen.
Het was toen 1997. En nog altijd is de strijd om het regenwoud niet gestreden. Pas deze zomer wonnen de bewoners van het Amazonegebied in Ecuador hun eerste rechtszaak tegen de regering. Ze voorkwamen dat een half miljoen hectare ten prooi zou vallen aan oliemaatschappijen.
‘Een ongewone overwinning’, kopte The New Yorker. Maar het is de hoogste tijd dat dit soort overwinningen gewoon wordt. Dat we niet alleen het regenwoud maar ook onze eigen bossen beter beschermen. Dat we niet langer luisteren naar de Trumps en Bolsonaros van deze wereld, maar gaan luisteren naar de stemmen van het regenwoud, zoals Nemonte Nenquimo, eiseres in de rechtszaak: “Deze strijd is voor een andere manier van leven, een strijd die leven beschermt en niet vernietigt. Deze overwinning is voor onze bossen, voor de toekomstige generaties, voor de hele wereld.”
